Gojenie ran to proces, który w zależności od rodzaju uszkodzenia ciała (np. proste, złożone, powikłane) przebiega w różnym czasie i na różnych etapach. Jednak jeśli widzisz, że stan skóry się nie poprawia, to powinno to zwrócić Twoją uwagę. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele i najważniejsze z nich omówiliśmy poniżej.
Czynniki wewnętrzne – zależne od pacjenta
Jednym z głównych czynników mogących wpływać na spowolnienie lub uniemożliwienie gojenia ran jest wielochorobowość danej osoby. Należy w tej sytuacji zadać pytania tj.:
- Z jakimi chorobami się ona zmaga?
- Czy choroby tj. cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze są wyrównane pod kątem parametrów?
- Jakie bierze leki?
Grupy leków opóźniające leżenie ran
Do substancji utrudniających leczenie ran zalicza się m.in.:
- sterydy niesteroidowe
- leki przeciwzapalne
- leki przeciwzakrzepowe
Dlatego, jeśli wybierasz się do specjalisty z zakresu leczenia ran, koniecznie przygotuj listę wszystkich przyjmowanych przez Ciebie preparatów.
Wiele inny ciekawostek znajdziesz na naszym kanale YouTube.
Sposób żywienia i suplementacja
Leczenie ran jest procesem wysokoenergetycznym. Aby organizm mógł zregenerować i odbudować ubytki tkanek, potrzebuje substratów, które pozwolą mu na przeprowadzenie niezbędnych procesów metabolicznych. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób starszych i leżących, ponieważ z wiekiem metabolizm i procesy adaptacyjne ulegają obniżeniu.
Zapotrzebowanie młodych, zdrowych ludzi na białko w diecie wynosi około 1,2 g na 1 kg masy ciała. Pacjent leżący, z ranami przewlekłymi ma dwa lub nawet trzy razy większe zapotrzebowanie na białko w diecie (to właśnie białko bierze ważny udział w procesie reperacji tkanek).
Ważna jest zatem zarówno jakość, jak i ilość przyjmowanych substancji odżywczych. Dlatego też specjalistyczne zespoły leczenia ran obejmują nie tylko lekarzy i pielęgniarki, ale również dietetyków klinicznych. Dzięki temu pacjent może poddać się kompleksowej kuracji, która uwzględnia również kwestie żywienia.
Czynniki zewnętrzne – niezależne od pacjenta
Wilgotność powietrza i temperatura otoczenia
Ważne jest, by pacjent się nie przegrzewał. Niekorzystnie wpływać na powstawanie i gojenie ran ma również wysoka wilgotność. Są to czynniki mogące doprowadzić do maceracji naskórka. Skóra jest wówczas bardziej podrażniona i skłonna do powstawania urazów mechanicznych (poprzez np. tarcie czy nacisk).
Przykładem są pacjenci leżący, u których stosuje się pieluchomajtki. Jeśli wkład nie jest często wymieniany, długotrwałe przebywanie skóry w obecności moczu (kwasowe pH), ma duży wpływ na proces powstawania i leczenia odleżyn.
Kosmetyki do pielęgnacji ciała
Warto sięgać po kosmetyki nawilżająco natłuszczające, które będą odbudowywać barierę hydrolipidową skóry. Preparaty z dobrym składem, zawierają składniki tj.:
- alantoina
- lanolina
- wazelina
- oliwa ozonowana
- kolostrum (siara mleka krowiego)
Unikaj z kolei substancji zawierających alkohol czy tlenek cynku. Mogą one nadmiernie wysuszyć i podrażnić skórę.
Sposób opieki – ucisk i tarcie
Nieprawidłowy sposób przesuwania i przekręcania pacjenta na łóżku może uszkodzić jego delikatną skórę. Należy unikać bezpośredniego tarcia o podłoże. Rekonwalescenta należy delikatnie podnieść i dopiero wówczas przemieścić w inne miejsce.
Rodzaj podłoża
Długotrwałe leżenie sprzyja powstawaniu odleżyn. Dlatego warto zainwestować w akcesoria, które poprawią komfort leżącego. Należą do nich np.
- materac ciśnieniowy (posiada komory, które naprzemiennie napełniają się powietrzem, dzięki czemu wywiera zmienne ciśnienie na dane partie ciała)
- udogodnienia (np. maty), które można podkładać pod plecy, kończyny i pośladki
Rodzaj opatrunku a gojenie ran
Na rynku dostępnych jest wiele specjalistycznych opatrunków nowej generacji oraz płynów do dezynfekcji ran. Nie podrażniają one ran, wspomagają procesy gojenia, działają antybakteryjnie i promują naskórkowanie nowej tkanki z brzegów do środka rany (jest to ważne, ponieważ rany przewlekłe goją się przez ziarninowanie).
Rodzaj i czystość pościeli
Pościel osoby leżącej powinna być oddychająca i przyjemna w dotyku (dotyczy to również piżam). Ponadto należy zwrócić uwagę na to, by posłanie było jednolite i bez zanieczyszczeń. Nawet jeden okruszek w wyniku długotrwałego ucisku może spowodować zaburzenia przepływu krwi w obrębie włośniczek. Prowadzi to do stopniowego obumierania tkanki, przez co odleżyny, które na początku objawiają się w postaci małego, zaczerwienionego punku mogą przeobrazić się w większy obszar czarnej, suchej martwicy.
Gojenie ran – lepiej zapobiegać niż leczyć
Znacznie łatwiej jest nie doprowadzić do powstania rany, niż zadbać o proces jej gojenia. Dlatego, jeśli wiesz, że istnieje ryzyko np. powstania odleżyn lub już zmagasz się z trudno gojącymi ranami, warto skorzystać z wiedzy i doświadczenia specjalistów. Są oni w stanie dobrać odpowiednie schematy leczenia, zminimalizować czynniki utrudniające proces gojenia, dobrać odpowiednie kosmetyki, preparaty i wyroby medyczne, a także doradzić w kwestii żywienia.
Jeśli problem dotyczy Ciebie lub Twoich bliskich, zapraszamy do kontaktu.
