Według danych w Polsce ponad 3 mln ludzi choruje na cukrzycę. Ta liczba może być jeszcze większa i zapewne jest, ponieważ spora część społeczeństwa nie ma pojęcia, że jest chora. Wszystko przez fakt, że cukrzyca rozwija się „po cichu”, nie dając objawów, które mogłyby pomóc w postawieniu diagnozy. Często pacjent otrzymuje diagnozę cukrzycy, w momencie pojawienia się dopiero późnych jej powikłań. Jednym z następstw tego schorzenia jest wystąpienie stopy cukrzycowej. Profilaktyka stopy cukrzycowej skłąda się z wielu zasad do codziennego przestrzegania, a także na kontrolnych wizytach u specjalistów m.in. diabetologa, kardiologa, okulisty, nefrologa, podologa w zakresie regularnego usuwania zrogowaciałego naskórka na stopach, skracania i szlifowania paznokci, a także kontroli stanu skóry stóp.
Czym jest stopa cukrzycowa?
Stopa cukrzycowa to powikłanie występujące u osób chorujących na cukrzycę. Oczywiście nie każdy się z nią zmaga, jednak jest ona często spotykana. Statystyki podają, że ok. co 4 cukrzyk czyli 25% diabetyków rozwinie w swoim życiu objawy zespołu stopy cukrzycowej. Dlatego nie wolno bagatelizować tego powikłania źle leczonej lub w ogóle nie leczonej choroby. ZSC może charakteryzować się nieodpowiednim ukrwieniem stóp, co powoduje trudności w gojeniu się ran i szczególną wrażliwość bólową. Jest to postać bardzo bolesna, utrudnia poruszanie się oraz wybór obuwia. Innym typem stopy cukrzycowej jest jej odmiana neuropatyczna, objawiajająca się zaburzonym czuciem w obrębie stóp. Nazywamy to “cichym zabójcą”. Bowiem pacjent może stanąć nawet na gwoździu czy wylać wrzątek na stopę, a nic nie poczuje. Właśnie ten brak świadomości i reakcji tym samym stanowi jedną z przyczyn powstawania trudno gojących się ran. Jest także odmiana mieszana stopy cukrzycowej, na którą składają się czynniki zarówno neuropatyczne jak i niedokrwienne. Brak właściwej profilaktyki stopy cukrzycowej może doprowadzić nawet do amputacji kończyn. Nie wolno więc bagatelizować, gdy pojawiają się takie objawy jak:
- ból stóp, które nie ustępuje przez długi czas,
- skurcze,
- mrowienie,
- odczuwalne wysuszenie skóry,
- deformacja kości,
- niepokojące zmiany zabarwienia stóp,
- zmiana kształtu, koloru płytki paznokciowej i jej deformacje,
- uczucie “marznących stópw,
- osłabienie lub brak czucia w stopie.
Profilaktyka stopy cukrzycowej – dlaczego dobrze dobrane obuwie jest tak ważne?
Osoby zmagające się ze stopą cukrzycową doskonale wiedzą, że swobodne poruszanie się jest często bardzo utrudnione. By zminimalizować ryzyko wystąpienia otarć, należy dobrać odpowiednie obuwie, które nie będzie doprowadzać do powstawania ran. Pacjenci z neuropatią cukrzycową w tym względzie mają jeszcze większe utrudnienia, ponieważ występuje u nich częściowy lub całkowity brak czucia w stopie. Źle dobrane obuwie i niewygodne wkładki może więc powodować uszkodzenia, o których nawet nie będą wiedzieć.
Cukrzycy mają również problem ze zmianami w układzie kostno-stawowym. Wielu pacjentom deformują się stopy lub tworzą się ubytki w tkankach.
Jakie obuwie wybrać w profilaktyce stopy cukrzycowej?
Diabetycy wybierając się do sklepu obuwniczego, powinni szukać obuwia z szerokim przodostopiem o średnio twardej podeszwie, która w odpowiedni sposób amortyzowała by stopę. W profilaktyce stopy cukrzycowej zaleca się zakup obuwia o 1 a nawet 2 rozmiary większe.
Osoby z neuropatią cukrzycową powinny także sprawdzać wnętrze obuwia przed każdym założeniem. Ze względu na częściowy lub całkowity brak czucia mogłyby nie wyczuć, że np. jakiś kamyk wpadł do środka. Oczywiste jest, że podczas chodzenia spowodowałby otarcia i rany, które później ciężko się goją.
Nowe obuwie warto na początek ponosić jakiś czas w domu, by sprawdzić, czy na stopach nie pojawiły się zaczerwienienia, otarcia itp. Pamiętaj także o związywaniu sznurówek tak, by nie uciskały nogi. To samo tyczy się pasków mocujących występujących w trampkach i sandałach.
Z jakiego materiału powinny być zrobione buty?
Cukrzycy powinni kupować obuwie wykonane z naturalnej, miękkiej skóry. Ważne, by materiał przepuszczał powietrze, co minimalizuje pocenie się stopy. To bardzo istotne, ponieważ brak wentylacji skutkuje powstawaniem wilgoci w bucie, a temperatura wewnątrz znacząco wzrasta. Konsekwencją tego jest otwieranie się porów skóry, co prowadzi do obniżenia odporności na urazy mechaniczne. Pamiętajmy również, że takie warunki są idealne dla mikroorganizmów, które wnikają do skóry. Stąd biorą się problemy z infekcją bakteryjną czy grzybiczą.
Co z wkładką do butów?
Profilaktyka stopy cukrzycowej jest bardzo trudna i wymaga od pacjenta przestrzegania pewnych zasad. Jedną z nich jest regularna wymiana wkładki, która zużywa się w zależności od wielu czynników. U każdego jednak ta częstotliwość będzie inna, dlatego potraktujmy to bardzo indywidualnie.
Jak dobrać idealne buty i wkładki?
Przed zakupem obuwia zalecamy konsultację ze specjalistą, który wykona potrzebne badania, w tym biomechanikę stopy. W wyborze wkładek również pomoże fizjoterapeuta. Przeprowadzi on szczegółowy wywiad, diagnostykę wad postawy ciała, analizę chodu, stania i równowagi za pomocą specjalnej maty. Wszystkie te czynności pozwolą znaleźć idealne obuwie wraz z wkładką, tak byś mógł się swobodnie poruszać, nie odczuwając bólu.
Leczenie stopy cukrzycowej w Rzeszowie
Osoby chore na cukrzycę powinny nie tylko codziennie dbać o swoje zdrowie, m.in. wybierając bezpieczne obuwie, ale przede wszystkim edukować się w temacie profilaktyki. Działalność edukacyjna jest dla nas bardzo ważna, dlatego w naszych mediach społecznościowych i blogu staramy się poruszać te kluczowe kwestie.